Cengiz han’ın büyük komutanlarından biride Cebe Noyandır. Cebe, Moğol ordusunun ilk mareşallerinden ve aynı zamanda Cengiz Han’ın dört savaş köpeğinden biridir.Sıradışı ve cesur manevraları sebebi ile İngiliz tarihçi Liddell Hart,tarafından “gelmiş geçmiş en büyük süvari komutanı” olarak tanımlanmıştır..Cebe Noyan,başlangıçta Cengiz Han’a düşman olan Tayicut kavmine mensuptu.Savaş sırasında Cengiz Han’ın atı bir okla vurulur..Cengiz Han atını kimin vurduğunu öğrenmek ister..O sırada Tayicut reisinin kölelerinden biri olan Tögede bu olayı üslenir.
Bunun üzerine Cengiz Han şöyle der.
“Bir zamanlar düşman olan birisi bunu kabul eder ve öldürdüklerinin hesabını verir,bu konuda da hiçbir şey söylemez ise böyle bir insanla yola çıkılır.O dost olmaya değer birisidir.” Olayın anısına bu gence Kurt Cebe(Ok) adı verilir.Bundan sonra Cengiz Han en iyi ve sadık komutanlarından biri olur.Cebe Noyan Çin’in fethi sırasında büyük başarılar elde etti.20.000 askerle Kara hitayları fethetmek için gönderildi.Müslümanlar ve budistler arasındaki ayrışmadan faydalanan Cebe,bütün Karahitay devletini fethedip cengiz hanın düşmanı olan Nayman Prens’i Küçlük’ü ortadan kaldırdı.Budist zulmünden usanan müslümanlar,Moğolları bir kurtarıcı olarak karşıladı..
Cebe Noyan’ın en muhteşem harekatlarından birini Harzemşahlar’ın istilasında yaptı.30.000 kişilik bir ordu ile Kartacalı Hannibal’in Alp dağlarını aşmasını gölgede bıracak şekilde 2,5 metre kar ve -40 dereceye kadar ulaşan soğuklarda pamir dağlarını geçti.Kış zamanı süvari ordusunun Pamir dağlarını geçmesi başlı başına inanılmaz bir olaydır.Cebe “dünya’nın çatısını” üç ayda geçti.Daha sonra Subutayla birlikte Harzemşah Sultanı’nı bir gölge gibi takip etti..Kafkasya’da Gürcüleri mağlup etti.Kalka Nehri savaşında Rusları tarumar etti.Rusya’nın fethinden sonra dönerken ayrıntıları belli olmayan bir sebepten dolayı öldü..Büyük komutan Cebe Noyan yaptığı fetihlerle tarihte silinmez bir iz bırakmıştır.
