Bilinen ilk isyan, Osman Bey devrinde, amcası Dündar Bey’in isyanıdır diyebiliriz.
Ancak bazı tabirleri ayırt etmek lazım. Çünkü bir isyan var, bir de darbe teşebbüsü var. İsyan, öyle ya da böyle, devletin idaresinden, hükümet politikasından, mali ve sosyal vaziyetinden rahatsız olan bir kitlenin başkaldırmasıdır. Bu başka bir şeydir. Yani illa idareyi değiştirmek maksadı taşımayabilir. Gayesi, bazı tedbirlerin alınmasıdır. Kötü gördükleri vaziyetin iyileştirilmesidir. İdareye kendi isteklerini kabul ettirmek çabasıdır.
Buna bir misal, Fatih Sultan Mehmed Han devrinden verilebilir. Fetihler sonrası paranın değerinin düşmesiyle birlikte paranın ayarının da düşürülmesine mukabil, Yeniçerilerin bir isyanı var.
Üstelik düşünün, Sultan Fatih gibi bir padişaha isyan… Bu isyan teşebbüsü, ilerleyen yıllarda Fatih Sultan Mehmed’in karakterine, politikalarına ve idare tarzına ciddi manada tesir etmiştir.
Zira Sultan Fatih, ders çıkaran bir padişahtır. Geçmişte yaşanan hadiselerden ders aldığı gibi, gençliğinde yaşadıklarından da dersler çıkarmıştır.
Türklerin Serüveni
